Jan Rotmans, hoogleraar Transitiekunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, was afgelopen week te gast bij Talk of the Town en sprak daar over leiderschap in tijden van crisis. Veel grote bedrijven in Nederland vervallen volgens hem weer in dezelfde fout in deze crisis: ze trappen op de rem in plaats van dat ze de coronacrisis aangrijpen om nú te veranderen.
Dezelfde fout: noodzaak om nu te veranderen
Jan: ‘Ik zie gebeuren dat veel grote bedrijven weer dezelfde fout maken. Ze trappen op de rem en zeggen: eerst reorganiseren en dán pas veranderen. Maar dat is overleven op korte termijn. Wie wil overleven op lange termijn moet nú veranderen. Je moet allebei doen, én het bestaande overeind houden én vernieuwen. Als je dat niet doet, laat je zien dat je eigenlijk geen gezond businessmodel hebt.’
Rotmans, die vanaf zijn leerstoel Transities aan de EUR al vele jaren pleit voor het ‘kantelen’ van de samenleving richting een duurzamer systeem, ziet in de huidige crisis maar weinig echte leiders het goede voorbeeld geven. Volgens hem is een andere veelgemaakte fout dat in crisistijden alleen maar naar boven wordt gekeken. ‘Goed leiderschap vind je overal, bij bedrijven en organisaties op alle niveaus. Iedereen kan goed leiderschap tonen. Verbindend leiderschap is nodig, om het oude met het nieuwe te verbinden. Maar ook authentiek leiderschap is nodig, met lef om de storm te trotseren. Maar de reflex van veel mensen in crisistijden is omhoog kijken en wachten op een beslissing van een leidinggevende, vaak de directeur. Of ze gebruiken de beslissing van het bedrijf om geen geld meer uit te geven als excuus. Goed leiderschap betekent echter een beetje recalcitrant zijn. Tegen de wind in durven roeien. Dat doen wat anderen niet verwachten. Dát is goed leiderschap, maar dat zie ik toch maar relatief weinig in Nederland.’
Durf jij het aan om deze roerige tijden het roer een beetje of geheel om te gooien?